MANI

Tất cả chúng ta – toàn thể nhân loại – luôn tìm kiếm một điều gì đó. Người ta tìm trong âm nhạc mới, tìm trong công việc, trong thể thao, trong thức ăn, trong hành trình sống, trong những chuyến đi, trong tiếng nhạc… Dù ở hình thức nào, sự tìm kiếm ấy cũng là một:
Ta đang tìm về Bản Thể.

Dù ta có nhận ra hay không, điều ta thực sự tìm kiếm chính là Bản Thể. Chỉ có Bản Thể mới mang lại cho ta ý nghĩa sống đích thực – điều mà mọi người trên thế gian đều âm thầm khát khao.

Cách đây không lâu, tôi xem một cuộc phỏng vấn với một người từ Tây Tạng đến Tây Ban Nha để giảng dạy. Có người hỏi ông ấy rằng:
“Thầy nghĩ cuộc sống có ý nghĩa không?”

Và ông ấy trả lời:
“Còn tùy.
Nếu bạn có thể làm cho đời mình trở nên có giá trị – nếu bạn biết dùng cuộc sống của mình cho một mục đích nội tâm chân thật – thì cuộc sống có ý nghĩa.
Nhưng nếu bạn không sống vì Bản Thể – không sống vì điều gì thật sự sâu sắc bên trong – nếu bạn không tìm thấy ý nghĩa sống, thì cuộc đời sẽ vô nghĩa.”

Tôi thấy đó là một câu trả lời sâu sắc. Cuộc sống tự thân không có sẵn ý nghĩa. Chỉ khi ta bắt đầu tìm kiếm sự thật, cái chân thật, Bản Thể – thì cuộc sống mới bắt đầu có ý nghĩa.

Lúc mới bắt đầu, hành trình ấy thật khó hiểu. Ta không hiểu vì sao mình luôn cảm thấy trống rỗng, thiếu thốn, bất an – dù bên ngoài có vẻ mọi thứ vẫn ổn.
Ta có thể có một công việc tốt, một gia đình dễ thương, một người bạn đời tuyệt vời, một ngôi nhà ấm áp – nhưng sâu bên trong vẫn cảm thấy có điều gì đó chưa trọn vẹn.

Cái “thiếu” ấy chính là Bản Thể.

Khi thật sự bước vào hành trình tìm kiếm, ta sẽ rơi vào một trạng thái hỗn loạn nhất định – và điều đó là cần thiết.
Hỗn loạn là điểm khởi đầu của trật tự. Là cánh cửa đầu tiên dẫn vào bình an nội tâm, vào hạnh phúc sâu xa.
Không ai có thể đi thẳng đến hạnh phúc.
Để đến được đó, ta phải hiểu và chuyển hóa tất cả những khổ đau mà ta đang cất giấu bên trong.

Vấn đề là con người thường chọn trốn chạy khỏi khổ đau – và đó là một sai lầm lớn. Chôn giấu khổ đau vào vô thức không thể giúp ta tìm được sự cân bằng thật sự.
Muốn sống cân bằng, ta phải đối diện với chính mình:
Với cảm xúc thật của mình, với những suy nghĩ, phản ứng, và cả những góc tối mà ta chưa từng muốn nhìn thẳng.
Ta không chỉ cần nhận diện ánh sáng trong mình, mà còn phải dũng cảm nhìn vào bóng tối – bên trong ta, và xung quanh ta.

Đó là lý do Gnosis (con đường tâm linh chân thật dựa trên trải nghiêm trực tiếp) được gọi là hành trình tìm kiếm tình yêu đã mất.
Bởi vì chính tình yêu ấy – tuy đã mất – vẫn âm thầm thắp sáng trong tim ta những khát khao mãnh liệt: được bước đi, được tiếp tục, được sống thật với điều gì đó chân thành trong lòng.

Nhưng trong hành trình ấy, ta luôn gặp phải những hoàn cảnh ngăn cản mình chạm đến hạnh phúc.
Ta gọi đó là vấn đề, là khó khăn, là thử thách. Nhưng thực ra, chính những hoàn cảnh đó mới là con đường.

Rất nhiều người nghĩ:
“Khi nào đời mình ổn định, mình sẽ bước trên con đường tâm linh.”
Đó là một ảo tưởng.

Con đường là ở đây. Là ngay bây giờ. Bản Thể cũng ở đây.
Nếu ta không học được cách sống hạnh phúc giữa chính hoàn cảnh hiện tại của mình, thì sẽ không bao giờ có được hạnh phúc thật sự.

Đúng là trong đời, có những nỗi khổ bắt nguồn từ hành động thiếu ý thức – những hành động không có Bản Thể hiện diện. Nhưng mỗi khi ta cố gắng quay lại tiếp xúc với Bản Thể – với phần thiêng liêng bên trong mình – thì từng thử thách, từng khó khăn lại trở thành một cơ hội để bước lên một nấc thang mới của bình an và hạnh phúc.

Con đường Gnosis có thể được thực hành trong mọi hoàn cảnh. Không cần đợi đến khi hoàn hảo. Bởi vì khi ta chờ đến lúc “hoàn hảo” thì con đường ấy có lẽ đã không còn cần thiết. Mà thật ra, con đường này không bao giờ kết thúc. Vì thế, thử thách và khó khăn sẽ luôn có mặt. Và chính những hoàn cảnh đó mới là con đường.

Nếu ta hiểu được điều ấy, ta đã có tất cả trong tay để sống thật với Bản Thể.
Bản Thể không đến khi ta đẩy lùi mọi điều khiến mình khó chịu.
Không phải như thế.

Bản Thể luôn sẵn sàng kết nối với ta – thông qua đời sống thường ngày, thông qua thử thách, thông qua khổ đau, qua những gì ta đang né tránh.
Nếu ta học được cách đối diện với khó khăn – và biết chuyển hóa nó thành cánh cửa để gặp gỡ Bản Thể – thì ta đang đi trên con đường Gnosis chân thật, chứ không phải con đường “trong mơ” – nơi mà mọi điều kiện đều thuận lợi rồi mới bắt đầu.

Chúng ta bắt đầu con đường với đầy ảo tưởng.
Ta ảo tưởng về bản thân, về hành trình, về thầy, về cộng đồng, về các tổ chức tâm linh… Ta cũng mơ mộng về tình yêu, về gia đình, con cái…

Nhưng khi thực hành, khi tỉnh thức, khi cuộc đời thay đổi – ta bắt đầu bước vào một trạng thái khác.
Ta rời khỏi thế giới ảo tưởng, để bước vào hiện thực.
Mà hiện thực ấy không chỉ là phần tươi đẹp – mà là toàn thể.

Ta không thể yêu một con người nếu chưa thấy được mặt tối của họ.
Ta không thể yêu một vị thầy nếu chưa hiểu nỗi đau mà họ từng trải qua.
Ta không thể yêu một cộng đồng, nếu chưa nhận ra những góc khuất của nó.

Những điều ta giấu khỏi chính mình – ta lại phóng chiếu lên người khác và lên thế giới – và đó chính là điều khiến ta không thể sống trọn vẹn với tình yêu đã mất: Bản Thể.

Nhưng điều này là tự nhiên.
Nhiều người, khi đánh mất ảo tưởng, tưởng rằng họ đã đánh mất cái hay, cái đẹp trong giáo lý – và vì thế họ từ bỏ.
Họ không nhận ra rằng: con đường thật sự chỉ bắt đầu khi ta đánh mất ảo tưởng về chính mình – và cả thế giới quanh mình.

– Trích bài nói chuyện “The search for the lost love” của Javier Casan