MANI

Căng thẳng là một phần không thể tách rời trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, khi căng thẳng trở thành một trạng thái kéo dài và không được kiểm soát, nó có thể phát triển thành căng thẳng mãn tính, tác động tiêu cực đến sức khỏe thể chất và tinh thần. Một trong những khía cạnh thực tiễn hấp dẫn trong việc nghiên cứu về căng thẳng là Lý thuyết Polyvagal, một lý thuyết dựa trên cơ chế sinh học giải thích cách mà cơ thể chúng ta phản ứng với stress.

Căng Thẳng Mãn Tính – Chronic Stress

Căng thẳng mãn tính xảy ra khi cơ thể phải đối mặt với stress liên tục trong một khoảng thời gian dài. Điều này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân như áp lực công việc, mối quan hệ gia đình, tài chính, hoặc sự kiện đáng lo ngại khác. Khi cơ thể không có cơ hội để phục hồi và giảm căng thẳng, các hệ thống sinh lý bắt đầu bị ảnh hưởng, dẫn đến các vấn đề sức khỏe như rối loạn giấc ngủ, bệnh tim, trầm cảm và lo âu.

Lý Thuyết Polyvagal

Lý thuyết Polyvagal được đưa ra bởi nhà tâm lý học Stephen Porges, và nó đề cập đến vai trò của dây thần kinh vagus trong việc điều chỉnh hệ thống thần kinh tự động của cơ thể, cụ thể là ảnh hưởng của nó đến cách chúng ta phản ứng với stress và cảm xúc.

Dây thần kinh vagus là một trong những dây thần kinh quan trọng nhất trong cơ thể, kết nối não với nhiều cơ quan chính như tim và hệ tiêu hóa. Lý thuyết Polyvagal chia dây thần kinh vagus thành hai phần chính: dây vagus ventral và dây vagus dorsal.

• Dây Vagus Ventral: Khi hoạt động, nó giúp cơ thể cảm thấy an toàn và kết nối với người khác. Điều này thúc đẩy sự bình tĩnh và hỗ trợ giao tiếp xã hội.
• Dây Vagus Dorsal: Khi cơ thể cảm thấy bị đe dọa, dây vagus dorsal hoạt động để giúp cơ thể vào chế độ “đóng băng” như một cách bảo vệ bản thân.

Mối Liên Kết Giữa Căng Thẳng Mãn Tính và Lý Thuyết Polyvagal

Khi cơ thể đối mặt với căng thẳng mãn tính, dây thần kinh vagus có thể bị ảnh hưởng, gây ra sự thay đổi trong cách chúng ta phản ứng với stress. Việc không thể giảm căng thẳng có thể làm giảm hoạt động của dây vagus ventral, khiến chúng ta cảm thấy bất an, cô lập và mất khả năng kết nối với người khác. Đồng thời, dây vagus dorsal có thể trở nên quá hoạt động, khiến chúng ta cảm thấy mệt mỏi, tê liệt và không thể thích nghi với môi trường xung quanh.

Trị Liệu TRE (Tension & Trauma Releasing Exercises)

Một phương pháp đang nhận được sự chú ý trong việc giúp quản lý và giảm bớt căng thẳng mãn tính là Trị liệu TRE. TRE là viết tắt của Tension & Trauma Releasing Exercises, bao gồm một chuỗi các bài tập đơn giản được thiết kế để cho phép cơ thể rung lắc hoặc rung động một cách tự nhiên, giúp giảm cang thẳng và trả lại cân đối cho hệ thống thần kinh.

Cách Trị liệu TRE Hoạt Động

TRE là một quy trình thực hành cơ thể, bao gồm các động tác vận động và tư thế giúp kích thích một chuỗi rung động tự nhiên trong cơ thể. Điều này dựa trên ý tưởng rằng rung động là một cách tự nhiên mà cơ thể giảm căng thẳng và tái cân đối hệ thống thần kinh sau khi trải qua căng thẳng hoặc sốc.

Trị liệu TRE trong Bối Cảnh Lý Thuyết Polyvagal

Khi nói về Lý thuyết Polyvagal, Trị liệu TRE có thể hoạt động như một phương tiện để làm dịu dây thần kinh vagus, đặc biệt là phần ventral, giúp tạo ra cảm giác an toàn và kết nối. Việc giảm bớt căng thẳng thông qua rung động tự nhiên có thể giúp cơ thể thoát khỏi chế độ “chiến đấu hoặc chạy trốn” hoặc “đóng băng”, và chuyển sang trạng thái bình tĩnh và kết nối.

Cách Áp Dụng Trị Liệu TRE

Để áp dụng Trị liệu TRE, bạn có thể tìm các chuyên gia đã được đào tạo trong lĩnh vực này hoặc tham gia các lớp học và workshop. Nên nhớ rằng, căng thẳng mãn tính có thể tác động mạnh mẽ đến cuộc sống và sức khỏe của chúng ta. Bằng việc hiểu và áp dụng Lý thuyết Polyvagal cùng với các phương pháp như Trị liệu TRE, chúng ta có thể tìm thấy những cách hiệu quả để giảm bớt căng thẳng và tạo ra sự cân bằng trong cuộc sống.