MANI

Spiritual bypass, tạm dịch là “thuốc” tâm linh là xu hướng sử dụng các thực hành hoặc niềm tin tâm linh để né tránh việc đối mặt với những vấn đề cảm xúc hoặc tâm lý chưa được giải quyết. Đây là một dạng cơ chế phòng vệ, ở đó chúng ta dựa vào tâm linh để che giấu nỗi đau của mình, thay vì đối diện và giải quyết tận gốc những khổ đau đó. Hiện tượng này thường gặp ở trong một số cộng đồng hay giáo phái, khiến con người tin rằng họ có thể vượt qua hoặc bỏ qua những khó khăn cảm xúc chỉ bằng thực hành một số phương pháp hời hợt hoặc chỉ đi nghe giảng pháp.

Trong kinh nghiệm của tôi với các thân chủ, đặc biệt là những người từng tham gia vào các giáo phái, “thuốc” tâm linh đã trở thành một thách thức lớn. Nhiều người trong số họ, thay vì đối diện với những chấn thương sâu sắc, bị lạm dụng hoặc nỗi đau cá nhân, lại sử dụng cái vỏ của thực hành hay nhóm tâm linh như một cách để trốn chạy hoặc kìm nén cảm xúc của mình. Những thực hành này thường trở thành một “mặt nạ” che giấu nỗi đau chưa được giải quyết, cho phép họ tuyên bố rằng họ đang bình an hoặc đã vượt qua những khó khăn, ngay cả khi những vết thương cảm xúc vẫn chưa được chữa lành.

Một trường hợp thân chủ của tôi đã từng ở trong một giáo phái, nơi họ được dạy rằng nỗi đau có thể được loại bỏ thông qua việc phụng sự giáo chủ và suy nghĩ tích cực kèm với trì tụng. Thay vì đối diện với chấn thương do bị lạm dụng khi còn nhỏ, họ liên tục lặp đi lặp lại những câu tụng có nội dung kiểu như “mọi thứ đều xảy ra do nhân quả hay vì lý do thiêng liêng”, từ đó chặn đứng và khiến họ không làm bất cứ việc gì khác cho quá trình chữa lành của mình. Trong các buổi trị liệu, rõ ràng là sự né tránh này chỉ làm tăng thêm nỗi đau của họ, dẫn đến căng thẳng về thể chất và sự tách rời cảm xúc.

Tương tự, tôi đã gặp một số người trong các cộng đồng tâm linh độc hại và cuồng tin, nơi mà việc khám phá cảm xúc bị ngăn cấm, và thay vào đó là sự ép buộc phải lạc quan, liên tục dùng các thực hành mang tính tâm trí hoặc kìm nén những cảm xúc “tiêu cực.” Ví dụ, một người tôi biết, cũng thuộc một giáo phái, khẳng định rằng những khó khăn trong mối quan hệ của họ không phải là thực tế mà chỉ là “ảo tưởng của cái tôi,” ngăn cản họ thừa nhận sự lạm dụng cảm xúc mà họ đang trải qua. Sự phủ nhận này khiến họ không thể tìm kiếm các giải pháp thực sự, làm họ mắc kẹt trong vòng tròn đau khổ chưa được giải quyết và sự biện minh tâm linh.

Thách thức với việc dùng “thuốc” tâm linh là nếu được tiếp cận với sự trung tâm, sự thực hành đúng đắn, đào sâu đến tân gốc rễ của khổ đau, tâm linh có thể mang lại sự chữa lành sâu sắc và chuyển hóa. Chữa lành chân thực đòi hỏi chúng ta phải đối diện với nỗi đau của mình, chứ không phải trốn tránh nó. Giúp thân chủ nhận ra điều này và bắt đầu khám phá chấn thương của họ trong một môi trường an toàn, đầy cảm thông có thể phá vỡ rào cản của việc dùng “thuốc” tâm linh và dẫn đến sự chữa lành thực sự, cả về mặt tâm linh lẫn cảm xúc.