MANI

Thế nào là Lạm dụng/bạo hành?

Lạm dụng có nghĩa là đối xử với người khác bằng bạo lực, tàn nhẫn, hận thù, hại người, hoặc sử dụng sức mạnh. Lạm dụng là một hành vi không thể chấp nhận được, không quan trọng là ai làm, hay xảy ra ở đâu. Và nó không bao giờ là lỗi của người bị lạm dụng.

Với sự giúp đỡ và hỗ trợ đúng cách, một người có thể nhận ra và thoát khỏi tình huống lạm dụng. Người bị lạm dụng cần có một môi trường an toàn, một liệu pháp và sự hỗ trợ tận tâm để giúp họ chữa lành tổn thương tinh thần do lạm dụng gây ra.

Các loại Lạm dụng khác nhau

• Bạo hành thể chất: xảy ra khi ai đó làm những việc như đánh, đập, xô, lắc, hoặc bóp nghẹt người khác. Điều này có thể để lại vết thương hoặc bầm tím. Bạo hành thể chất bao gồm đánh bằng vật như thắt lưng. Hoặc ném vật vào người khác gây thương tích. Hoặc xâm nhập vào không gian cá nhân của người khác để đe dọa hoặc làm họ cảm thấy không an toàn.
• Bạo hành cảm xúc: xảy ra khi ai đó sử dụng lời nói khắc nghiệt hoặc tàn nhẫn, hoặc đối xử với người khác một cách khinh bỉ. Điều này có thể làm tổn thương tâm lý người khác, hoặc khiến họ nghi ngờ giá trị bản thân. Một số kẻ lạm dụng có thể hành xử ác ý hoặc chiếm hữu. Một số sử dụng nỗi sợ hoặc đe dọa để kiểm soát người khác. Một số cố gắng làm nhục người khác vì họ là ai. Một số nhắm vào người khác vì ngoại hình, chủng tộc, hoặc vì họ xác định mình là LGBTQ+. Họ có thể quấy rối, sử dụng lời nói thù địch, hoặc đe dọa hại người khác. Bạo hành tình cảm có thể xảy ra trực tiếp hoặc trực tuyến.
• Lạm dụng/xâm hại tình dục: xảy ra khi một người lớn (hoặc thanh thiếu niên lớn tuổi hơn) ép buộc, gây áp lực, hoặc lừa dối một người trẻ hơn vào các hành vi tình dục. Điều này bao gồm chạm vào, bắt, hoặc hôn một cách tình dục. Bao gồm cả việc để hở các bộ phận kín trên cơ thể, hoặc yêu cầu xem của người kia; việc xem hình ảnh tình dục hoặc khỏa thân, hoặc yêu cầu họ chụp ảnh như vậy; việc đưa tiền hoặc quà để đổi lấy các hành vi tình dục. Lạm dụng tình dục có thể xảy ra trực tiếp hoặc trực tuyến.
• “Grooming” là khi một người lớn lạm dụng lừa dối ai đó tin tưởng, ngưỡng mộ, hoặc phụ thuộc vào họ. Họ cố gắng sử dụng cảm giác tin tưởng giả mạo này để lừa dối ai đó vào lạm dụng tình dục. Điều này có thể xảy ra trực tiếp hoặc trực tuyến. Nếu bạn cảm thấy không thoải mái về cách ai đó tiếp cận cá nhân với bạn, hãy thảo luận với một người lớn mà bạn tin tưởng

Lạm dụng tình dục còn được gọi là bạo lực tình dục, quấy rối tình dục, xâm hại tình dục, hoặc cưỡng hiếp. Nếu bạn đã từng trải qua bất kỳ loại lạm dụng nào, hãy nói ngay với một người lớn mà bạn tin tưởng.

Ảnh hưởng của việc bạo hành

Một số hành vi bạo hành để lại các chấn thương có thể thấy được, như bầm tím, vết cắt, hoặc xương gãy. Một số chấn thương cần được chăm sóc về mặt y tế. Lạm dụng cũng gây ra tổn thương tinh thần và căng thẳng sâu sắc mà không phải lúc nào cũng có thể nhận thấy được. Căng thẳng tinh thần sâu sắc này được gọi là trauma.

Căng thẳng do lạm dụng ảnh hưởng đến cách một người cảm nhận, suy nghĩ và hành động. Nó có thể khiến họ cảm thấy sợ hãi và không an toàn. Họ có thể cảm thấy buồn, tức giận, hoặc bối rối. Một số cảm thấy xấu hổ, cô đơn, hoặc bị kẹt. Một số có thể nhầm lẫn nghĩ rằng việc lạm dụng là lỗi của họ, hoặc họ đã làm điều gì đó để xứng đáng với điều đó. Một số có thể cố gắng hành xử như thể việc bạo hành không ảnh hưởng gì đến họ. Họ cũng có thể cố gắng không thể hiện nỗi đau sâu sắc.

Đối với một số người, căng thẳng do lạm dụng có thể rối loạn giấc ngủ, sức khỏe, hoặc ăn uống. Nó có thể khiến họ khó tập trung hơn ở trường. Hoặc dễ bị kích động để lao vào những cuộc cãi vã.

Đối với một số người – nhưng không phải tất cả – lạm dụng có thể dẫn đến trầm cảm, lo âu, hoặc PTSD (rối loạn căng thẳng sau sang chấn) . Một số – nhưng không phải tất cả – có thể tìm đến rượu, ma túy, hoặc tự làm hại bản thân để cố gắng đối phó. Nhưng những cách đối phó này lại gây hại cho người đó hơn là tốt. Nếu lạm dụng xảy ra ở nhà, một số người có thể cố gắng thoát khỏi bằng cách rời đi.

Không phải ai trải qua lạm dụng cũng sẽ bị ảnh hưởng theo những cách này. Mỗi người và mỗi tình huống là khác nhau.

Thoát ra

Nếu bạn nghĩ mình đang bị lạm dụng, bạn cần bảo vệ chính bản thân mình. Tuỳ vào đối tượng lạm dụng, người bạn nói có thể là cha mẹ, ông bà, hoặc người chăm sóc. Có thể là bác sĩ hoặc y tá. Có thể là giáo viên, nhà trị liệu tâm lý hoặc bác sỹ tâm lý ở trường Nếu bạn không có người lớn nào để nhờ vả, bạn có thể gọi hoặc nhắn tin đến số của tổng đài bảo vệ trẻ em quốc gia 111. Bạn cũng có thể liên lạc với chúng tôi.

Bạn có thể bắt đầu bằng cách nói rằng bạn cần nói chuyện, và rằng bạn cần nói với họ điều gì đó. Hoặc rằng bạn cần sự giúp đỡ của họ. Ban đầu bạn có thể cảm thấy lo lắng hoặc ngượng ngùng. Nhưng đừng để điều đó ngăn cản bạ. Nếu người đầu tiên bạn nói chuyện không giúp đỡ, hãy nói với người khác. Tiếp tục nói cho đến khi một người lớn lắng nghe, tin tưởng những gì bạn nói, và giúp đỡ.

Hồi phục

Ngay cả sau khi việc bạo hành đã kết thúc và bạn đang ở trong một môi trường an toàn, những tổn thương tinh thần có thể mất một thời gian để chữa lành. Sau khi trải qua một sự kiện căng thẳng sâu sắc, việc có nhiều suy nghĩ và cảm xúc về những gì đã xảy ra là bình thường. Điều này đôi khi được gọi là phản ứng căng thẳng. Nếu phản ứng căng thẳng kéo dài hơn vài tháng, hoặc bao gồm những ký ức xấu gọi là hồi tưởng, nó có thể là PTSD.

Những người bị lạm dụng có thể được chữa lành từ tổn thương do lạm dụng gây ra. Họ có thể bắt đầu cảm thấy ổn hơn với sự giúp đỡ và hỗ trợ đúng đắn từ người khác. Và cũng có những việc mọi người có thể tự làm để giúp bản thân.

Hãy ôm ấp, yêu thương và chữa lành cho chính mình

Dưới đây là một số việc bạn có thể làm để bắt đầu quá trình chữa lành:

• Điều trị liệu pháp. Có nhiều liệu pháp để giúp mọi người chữa lành từ căng thẳng do lạm dụng — dù họ đang đối mặt với phản ứng căng thẳng, PTSD, trầm cảm, tự làm hại bản thân, hoặc bất kỳ vấn đề nào khác. Hãy tham khảo ý kiến và tìm gặp nhà trị liệu tâm lý, bác sỹ, chuyên gia tư vấn học đường, hoặc đường dây nóng để tìm một nhà trị liệu phù hợp với bạn.
• Tham gia tất cả các buổi trị liệu. Để có được lợi ích tối đa từ trị liệu, hãy làm bài tập mà nhà trị liệu gợi ý. Học và thực hành kỹ năng đối phó và tự chăm sóc bản thân.
• Hãy kiên nhẫn và đối xử tốt với chính mình. Bạn cần thời gian để chữa lành từ tổn thương do lạm dụng. Quá trình chữa lành sẽ diễn ra từng chút một. Bạn sẽ thấy những bước tiến nhỏ trên con đường này. Đừng quá khắt khe với bản thân khi bạn đang trải qua những thời kỳ khó khăn. Thay vào đó, hãy nghĩ xem nếu bạn của mình ở trong trường hợp này, bạn sẽ làm gì. Hãy đối xử với mình như thế. Tin rằng bạn có khả năng vượt qua những gì đã xảy ra.
• Làm những việc nhỏ hàng ngày để nâng cao tinh thần. Nghĩ về những điều giúp bạn cảm thấy được an ủi, bình tĩnh, phấn chấn, tự tin, mạnh mẽ, hoặc hy vọng. Có thể là thiền, nghe nhạc, xem phim hay, ở ngoài thiên nhiên, làm nghệ thuật, đọc sách, nhảy múa, tập thể dục, giúp đỡ người khác, hoặc hướng tới một mục tiêu nhỏ. Hãy cố gắng làm điều gì đó để cải thiện tâm trạng của bạn mỗi ngày trong một thời gian ngắn. Điều này giúp cân bằng ảnh hưởng của căng thẳng lên cơ thể và tinh thần bạn. Bạn có thể không cảm thấy khác biệt ngay lập tức — nhưng nó sẽ tích lũy dần dần.
• Hãy để người khác hỗ trợ bạn. Rất hữu ích khi có người có thể ở bên cạnh bạn. Tìm một thành viên trong gia đình, người lớn quan tâm, hoặc bạn bè tốt để tâm sự. Hãy cho họ biết cảm giác của bạn và tình trạng hiện tại của bạn. Họ có thể lắng nghe khi bạn muốn nói chuyện. Họ có thể đem lại sự an ủi khi bạn cần. Bạn không nhất thiết phải luôn nói về nó. Dành thời gian cùng nhau làm những điều vui vẻ hoặc thư giãn cũng rất hữu ích. Ở bên cạnh những người tin tưởng bạn, cho bạn biết bạn quan trọng, và giúp bạn phát huy điểm mạnh của mình.